Anderhalf uur rijden voor een vlonderpad van amper 70 meter lang? Soms doet een mens toch zotte dingen. Gelukkig was ook de rest van de wandeling die verre verplaatsing meer dan waard. In deze post neem ik je mee naar een wandeling in en rondom natuurgebieden Kelchterhoef en Ten Haagdoorn in de Limburgse gemeente Houthalen-Helchteren. Niet alleen het vlonderpad, maar ook moerasbossen en savanneachtige of Provençaals getinte landschappen: in deze post vertel ik je wat je van deze route van om en bij de 9 km mag verwachten. Onderaan vind je zoals steeds alle praktische informatie om de wandeling zelf te maken.
Kelchterhoef
Vandaag is Kelchterhoef de naam van een natuur- en recreatiedomein in de Limburgse gemeente Houthalen-Helchteren. De historiek van het gebied gaat echter terug tot in de 13de eeuw. Toen schonk een zekere graaf Arnold IV van Loon een lap grond aan de Norbertijnen van Floreffe. Het hof van Hengelo (een samensmelting van de woorden ‘heng’, hellend terrein, en ‘lo’, bos, later verbasterd naar Hengelhoef), op dat moment reeds in het bezit van de witte pastoors, werd hierdoor uitgebreid met wat later Kelchterhoef (een samenstelling van ‘calechtre’, landbouwbedrijf, en ‘hova’, hof) zou worden.
Op de akkers werden destijds hoofdzakelijk bieten, koren en boekweit verbouwd. Schapen- en bijenteelt op de omliggende heidegronden, viskweek in de vennen en houtbouw in de bossen zorgden voor bijkomende inkomsten. Over de eeuwen heen veranderde het landgoed een paar keer van eigenaar en kreeg de abdijhoeve geleidelijk aan haar huidige vorm. In 1954 kocht de gemeente het domein van circa 197 ha van een adellijke familie uit Antwerpen en vormde het om tot recreatiedomein met onder meer een restaurant in de oude Abdijhoeve.
Verschillende wandelroutes, variërend in lengte, voeren langs de bezienswaardigheden van het park. Er zijn waterpartijen met vlonderpaden en bruggetjes, een 410 m lange dreef met indrukwekkende kastanjelaars, een eeuwenoude, holle eik met naar verluidt het oudste Mariakapelletje van Houthalen, hoeven met een rijk verleden zoals de bovengenoemde Abdijhoeve, maar ook kleinere boerenhofjes zoals Hoeve Mieneke enz. Zelf koos ik voor de gele lus die je over een totale lengte van 9 km niet alleen langs de belangrijkste bezienswaardigheden van Kelchterhoef leidt, maar ook naar dat andere natuurgebied vlakbij, Ten Haagdoorn.
Ten Haagdoorn
Ten Haagdoorn in Houthalen-Helchteren vormt samen met de Teut wat verderop in Zonhoven een uitgestrekt natuurgebied van meer dan 1700 ha. Op de gele wandelroute krijg je een mooi staaltje van wat het grootste heidegebied van Midden-Limburg te bieden heeft. Prachtige, alleenstaande bomen deden mij op die zonnige voorlentedag meer dan eens denken aan de Afrikaanse savanne. Op andere plekken waande ik mij dan weer ergens in de Provence en ik vermoed dat dit gevoel nog zal versterkt worden eens de paarse heide in bloei staat.
Het natuurreservaat kent een zeer divers landschap met heide en graslanden, naald- en loofbossen, broekbossen, vijvers en vennen. Om dit landschap in stand te houden, worden regelmatig terreinwerken uitgevoerd. Herders laten er hun schapen grazen en zorgen op die manier voor een gevarieerde vegetatie. Ook worden bijvoorbeeld de dennenbossen soortenrijker gemaakt door er loofbomen aan te planten.
Dit unieke landschap lokt, niet verwonderlijk, jaarlijks duizenden wandelaars, fietsers en ruiters. Om het natuurlijke landschap zo min mogelijk te verstoren, is het verplicht om steeds op de paden te blijven. Honden zijn welkom aan de leiband, maar er zijn ook enkele afgebakende ‘hondenlosloopzones’. Dit is trouwens ook het geval in Kelchterhoef. Laat je echter niet afschrikken door de populariteit van deze gebieden. Op de wandellussen zelf kom je — naar mijn ervaring — meestal niet zo heel veel volk tegen.
Park Midden-Limburg
Wie zich niet ver moet verplaatsen om deze mooie Limburgse natuurgebieden te bezoeken, heeft zeker geluk, al is dat natuurlijk relatief. Ik heb bijvoorbeeld dan weer de chance dat ik vlak bij de Kalkense Meersen woon en ook helemaal niet ver van de Vlaamse Ardennen. Limburg is voor mij een heel eind rijden, maar sinds ik vorige zomer mijn hart verloor aan het Nationaal Park Hoge Kempen, troon ik mijn gezin regelmatig mee naar de ‘verre’ provincie.
Met deze wandeling in Houthalen-Helchteren breidde ik mijn wandelgebied van het Nationaal Park Hoge Kempen uit naar Park Midden-Limburg. Mijn tienerdochter merkte fijntjes op dat haar moeder zich toch soms echt nog ‘als een klein kindje’ kan gedragen — maar hé, dat effect hebben vlonderpaden nu eenmaal op mij. Het vlonderpad op deze wandeling mag dan wel vrij kort zijn, het is de verre verplaatsing wat mij betreft echt wel waard. De meeste plankenpaden die ik reeds bewandelde, dienen hoofdzakelijk om de voetjes droog te houden in drassige gebieden, maar de plankjes in Kelchterhoef slingeren zich niet boven modderige begane grond maar door het water. En ja, toen ik het vlonderpad de eerste keer in het echt zag, maakte ik een vreugdesprongetje — en daar schaam ik mij niet om.
Zoals ik reeds aanhaalde, is ook de rest van de wandeling zeker de moeite waard. Een local merkte op dat het Nationaal Park Hoge Kempen nog een pak mooier is, maar die mening deel ik niet. Ja, het Nationaal Park is prachtig en heeft in zijn totaliteit misschien meer te bieden, maar … Het uitgestrekte heidelandschap dat doorkruist wordt door moerassige en beboste beekvalleien, het vijvergebied van Midden-Limburg dat bestaat uit een aaneenschakeling van historische vijvers en vennen: ik apprecieer de natuur in Park Midden-Limburg evenzeer!
Tot slot voeg ik er graag nog aan toe dat de gele wandelroute maar liefst 91 % onverhard is. Er is misschien één klein minpuntje: de nabijheid van het militaire schietveld van Houthalen-Helchteren. Op een weekdag wordt de rust op de route regelmatig verstoord door geweerschoten, in deze onzekere tijden toch wel een beetje intimiderend …
Praktisch
Bronnen: Inventaris Onroerend Erfgoed, Agentschap Natuur & Bos
Ik kwam op mijn route geen obstakels tegen. Blijf echter steeds alert. Ik kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor onvolledige en/of niet accurate routebeschrijvingen. Ik kan in geen geval aansprakelijk gesteld worden voor enig direct of indirect verlies of schade voortkomend of verbonden met het gebruik van deze website. Vind je mijn foto’s mooi? Fijn! Wil je foto’s van mijn blog gebruiken? Vraag dan eerst om toestemming!